တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခ်က္မ်ား
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏
ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခ်က္မ်ား
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေဂ်ာ္နီ
KNU/KNLA စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္
၆၄ ႏွစ္ေက်ာ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လက္ နက္စြဲကိုင္ခဲ့တယ္ဆုိတာကလည္း လူ႔ အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ရရွိဖို႔၊ ၿပီးေတာ့
တန္းတူအခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ရရွိဖို႔ပဲ။
ကမၻာႀကီးက ေခတ္မီဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာ ေသာ္ျငားလည္း ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြ အသီးသီးဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္လာေသာ္ျငား
လည္း ျပည္တြင္းစစ္ေတြေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ေရာ ျပည္သူေရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေႏွးခဲ့တယ္။
အားလံုး ဟာလည္း တုိင္းရင္းသားေသြးရင္းညီ အစ္ကိုလိုေမာင္ႏွမေတြပါပဲ။
အခ်ိန္တစ္ခုမွာရွိခဲ့တဲ့ ယူဆခ်က္ေလးေတြေၾကာင့္ သာျပႆနာေတြျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။
ခုအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆုိတာကို အစိုးရနဲ႔သေဘာတူထားတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း တစ္ခဏတာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးထက္
ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာကို ေရွး႐ႈၿပီးသြားဖို႔ၾကေတာ့ ႏွစ္ဖက္လံုးမွာတာ၀န္ရွိတယ္။
တစ္ဖက္ကလည္း လုပ္ေနလို႔မရဘူး။ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာကလည္း သေဘာတူလက္တဲြေဆာင္ရြက္မယ့္
ကၽြန္ေတာ္တို႔ တုိင္းရင္းသားေတြအျပင္ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔သေဘာထားေပၚမွာ ပိုမူတည္တယ္။
ေျပာရမယ္ဆိုရင္ လက္ရွိႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ တုိင္း ရင္းသားေတြအတြက္
ေစာင့္ၾကည့္ရတဲ့ အေနအထားမွာပဲရွိေနေသးတယ္။
ဗုိလ္မွဴးႀကီးေစာေဖာဒို
KNU
လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အားရေက်နပ္မႈရွိပါတယ္။ အျပည့္အ၀ရယ္ေတာ့မဟုတ္
ေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ ေျပာရရင္ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈရွိတယ္။ အဲဒီအေပၚအားရေက်နပ္မႈလည္း
ရွိတယ္။
က်န္တဲ့ရာခုိင္ႏႈန္းေတြျပည့္ဖို႔ စစ္မွန္တဲ့ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာ ျဖစ္လာဖို႔ အတြက္က်ေတာ့ႏုိင္ငံေရးအခက္အ
ခဲလးေတြရွိေနေသးတယ္။
ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္း ေရးဆိုတာကလည္း အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မႈဆုိတာ၊ နားလည္မႈဆုိတာ ခုိင္မာ စြာမတည္ေဆာက္
ႏိုင္ဘူးဆုိရင္ မျဖစ္လာႏိုင္ဘူးဗ်။
ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္လက္နက္စဲြကိုင္ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးလမ္းစဥ္ကို လုိက္ခဲ့တယ္ဆုိတာကလည္း တန္းတူအခြင့္အ
ေရးဆုိတာကို လုိခ်င္လုိ႔။
ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈကင္းစြာနဲ႔ အားလံုးတန္းတူညီတူ အခြင့္အေရးရရွိဖို႔၊ အသိအမွတ္ျပဳခံရဖို႔ပဲ။ ခုဒီဟာရဖို႔ ႀကိဳးစား
ေနၾကတယ္။
သမၼတ ႀကီးကလည္း သူ႔အစိုးရသက္တမ္းမွာ တုိင္းရင္းသားညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြ အားလံုးအတြက္ အေကာင္း
ဆံုးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးမယ္လို႔ေျပာခဲ့တာပဲေလ။
ဒီဘက္ အစိုးရကလုပ္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေရရွည္တည္တံဖုိ႔၊ ဒီအစိုးရလက္ထက္တင္မဟုတ္ဘဲေနာက္
အစိုးရအဆက္ဆက္ထိ ခုိင္မာေနဖို႔ကေတာ့ လက္ရွိအစိုးရမွာ အမ်ားႀကီးမူတည္ေနပါတယ္။ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ Process ေတြကလည္း တစ္ေယာက္တည္း၊ တစ္ဖဲြ႕ တည္းလုပ္လို႔ရတဲ့ကိစၥမဟုတ္
သလုိထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေရွး႐ႈၿပီး တူညီတဲ့တဲြလက္ ေတြနဲ႔သြားတဲ့သူေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ အစိုးရေရာ၊ အဖဲြ႕
အစည္းေတြေရာ အတၱစဲြကင္းကင္းနဲ႔လုပ္ဖို႔ေတာ့လုိတယ္။
အတၱကိုေရွ႕တန္းထားေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ဘယ္ ေတာ့မွ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမွာမဟုတ္ဘူး။
ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ဥကၠာ
UNFC အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး
တိုင္းရင္းသားေတြလုိခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စစ္မွန္ေသာ ကိုယ္စားျပဳမႈ၊စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒ
ရယ္ျပည္ေထာင္စုတစ္ခု ပီပီျပင္ျပင္ေပၚလာဖို႔ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။
Constitution တစ္ခုကို အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ ေလ့လာမယ္ဆိုရင္ ႏွစ္ပိုင္းရွိတာေပါ့ဗ်ာ။
တစ္ပိုင္းက Process လုိ႔ေခၚတဲ့ျဖစ္ေပၚလာပံုအပိုင္း၊ ေျပာရရင္ ဘယ္လိုေရးဆဲြခဲ့လဲ၊ ဘယ္ လုိျဖစ္လာလဲ၊ အခ်ိန္
ဘယ္ေလာက္ယူလာခဲ့လဲ စသျဖင့္ေပါ့ေနာ္။
ေနာက္တစ္ပိုင္းက အႏွစ္သာရပိုင္းလို႔ေခၚတဲ့ နိဒါန္းက ဘာေရးတယ္၊ ဘယ္အခန္းေတြပါတယ္။ ဘယ္ပုဒ္မေတြက
ဘာေတြကို ျပ႒ာန္းၫႊန္းဆိုထားတယ္။ ဒါက အႏွစ္သာရပိုင္း။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒရဲ႕ ျဖစ္ေပၚလာပံုအပိုင္းမွာေရာ၊ အႏွစ္သာရပိုင္းမွာေရာ တုိင္းရင္း
သားအခြင့္အေရး တန္းတူညီမွ်မႈနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ရဲ့စံႏႈန္းေတြ အားနည္းေနသလားလို႔။ ဘာလို႔ဆုိေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့
ဖြဲ႕စည္းပံုရဲ႕ ျဖစ္ေပၚလာပံုအပုိင္းေရာ၊ အႏွစ္သာရ ပိုင္းမွာေရာ ႏွစ္ခုလံုးကို ခ်ိန္ညိႇမွရမွာ။
ခု ၂၀၀၈ မွာက ႏွစ္ခုစလံုးမ်ား အားနည္းေနသလားလုိ႔။ အဲဒီလုိ အားနည္းေနတာတစ္ခုကို အေျချပဳၿပီးေတာ့ စစ္
မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု စစ္ကုိသြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အားနည္းခ်က္ေတြ အခက္အခဲေတြရွိလိမ့္မယ္။
၂၀၀၈ က ဖယ္ဒရယ္ပဲလို႔ ေျပာရင္လည္း နည္းနည္းလူပိန္းဆန္မယ္။
ခုဟာကအာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီဘက္ကိုအေရြ႕ဆုိတဲ့အေနအထားမွာပဲရွိေနေသးတယ္။ ဒီေတာ့တာ၀န္ရွိသူေတြ
အေနနဲ႔က ဒီအေရြ႕ေလးမွာ ဖက္ဒရယ္စံႏႈန္းနဲ႔ ညီတဲ့ ေရြ႕လ်ားမႈျဖစ္လာဖို႔ လုပ္ဖို႔ေတာ့လိုမယ္။
ေရြ႕တာကေတာ့ ေရြ႕လာၿပီ။ အာဏာရွင္စနစ္ကို ဖက္ေရွာင္ၿပီးေတာ့ ဒီလိုအေရြ႕မွာေတာ့ စံခ်ိန္စံၫႊန္းနဲ႔ ကိုက္ညီ
ေအာင္ တုိင္းရင္းသားေတြအားလံုးလက္ခံေအာင္ ေရြ႕ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္။
အဲဒီလိုျဖစ္လာရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တုိင္းရင္းသားေတြက ႀကိဳဆုိမွာပါ။
ဗုိလ္မုတ္သိုလ္ (ဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာမုတ္သုိလ္)
DKBA မွ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဖဲြ႕စည္းရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သူ
ဖက္ဒရယ္ဆုိတာကလည္း ကိုယ္စားျပဳမႈတစ္ခုပဲ။ အဲဒီမွာအႏွစ္သာရေတြျဖစ္တဲ့ တန္းတူညီတူအခြင့္အေရး၊ ကိုယ္
ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အျပည့္အ၀ရရွိေရးစတာေတြကလည္း ဥပမာ ကရင္ဆုိရင္ ကရင္လူထုက ဆႏၵေပးေရြးခ်ယ္ၿပီးမွ က
ရင္ျပည္နယ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေစလိုသူကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခြင့္ရွိရမယ္။
ဆုိခ်င္တာက အာဏာက ျပည္သူက ဆင္းသက္တယ္ဆုိတဲ့သေဘာေပါ့ေနာ္။
ကရင္ျပည္နယ္ရဲ့အုပ္ခ်ဳပ္မႈက ကရင္လူမ်ိဳးေတြဆီက ဆင္းသက္တာမဟုတ္ဘူး။
ရွမ္းျပည္နယ္ရဲ့အုပ္ခ်ဳပ္မႈက ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြဆီက ဆင္းသက္တာမဟုတ္ဘူးဆုိရင္ ဒါကို စစ္မွန္ေသာ ကိုယ္စားျပဳ
ဖက္ဒရယ္လုိ႔ လံုး၀ယူဆလုိ႔မရဘူး။
ခု ကၽြန္ေတာ္တို႔တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အစိုးရနဲ႔ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာအတြက္ အတူပူးေပါင္းလက္တဲြၿပီးလုပ္ေန
တယ္။ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ေအာက္ေျခမွာျဖစ္ေနတာေတြက ေဒသအခ်ိဳ႕မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုိင္းရင္း
သားေတြအေပၚ နည္းလည္မႈမရွိတဲ့ သက္ဆုိင္ရာ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အေလ့အက်င့္ေတြကို နားလည္မႈမရွိတဲ့
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက လူတခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ ဖက္ဒရယ္ဆုိတာႀကီးက မပီမျပင္ျဖစ္ေနတယ္။
ဖက္ဒရယ္ဆုိကတည္းက သက္ဆုိင္ရာတုိင္းရင္းသားေတြက သူတုိ႔ကိုအုပ္ခ်ဳပ္ေစလုိသူကို သူတုိ႔က ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ရ
မယ္။ အဲဒီလုိ ေရြး ခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံရသူကလည္း အဲဒီ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ လူေနမႈ၊ အေန အထား၊ သေဘာသ
ဘာ၀ကို နားလည္ သူျဖစ္ရမယ္။ ဒါမွပဲ အျပန္အလွန္ပူး ေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဆုိတာ ျဖစ္လာမွာေလ။
ခု လက္ရွိအေနအထားအရေတာ့ အဲဒီအခ်က္ အားနည္းေနေသးတယ္။ တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြအခ်ိဳ႕မွာ အုပ္
ခ်ဳပ္ေနသူတခ်ိဳ႕က အဲဒီေဒသခံတုိင္းရင္းသားေတြအေၾကာင္း ဘာမွနားမလည္ၾကဘူး။
ဒီေတာ့ အျပန္အလွန္နားလည္မႈနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဆုိတာ ဘယ္ျဖစ္လာေတာ့မလဲ။
ဗုိလ္မွဴးႀကီး စိုင္းေသာင္းၫြန္႔
SSA(s) အထူးအရာရွိ
ဖက္ဒရယ္စနစ္တစ္ခု၊ ဖက္ဒရယ္မူတစ္ခုဆိုတာက ကာလအေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီးမွ သူ႔စံႏႈန္းေတြနဲ႔ လုပ္ရတာ
ေလ။ ဖက္ဒရယ္စနစ္တစ္ခုဆိုတာက ပံုေသကားခ်ပ္လို ပံုေသသတ္မွတ္ထားလုိ႔လည္းမရဘူး။
အရင္တုန္းက ရွိခဲ့တဲ့ ဖက္ဒရယ္မူဆုိတာလည္း အဲဒီေခတ္ရဲ့အခ်ိန္အခါေပၚမူတည္ၿပီး လုပ္ခဲ့ရတာေလ။
ခုခ်ိန္ၾကေတာ့မွ ဟိုးယခင္က ဖက္ဒရယ္အတုိင္း၊ နဂိုပင္ရင္းအတုိင္း လက္ရွိကာလအတြက္ ျပန္လုပ္မယ္ဆိုတာ
မ်ိဳး ဥပမာ ၁၉၄၇ တုန္းက က်င့္သံုးတဲ့ ဖက္ဒရယ္စနစ္မ်ိဳး ခုလက္ရွိမွာေျပာဖို႔ဆိုတာၾကေတာ့ အေျခအေနက အ
ရမ္းကြာသြားၿပီ။ ကြာဟခ်က္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိသြားၿပီ။
ခုခ်ိန္က ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံုက ေျပာဆုိေနၾကတယ္။ ဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္ ျမင္တာက တုိင္း
ရင္းသားေပါင္းစံုစုစည္းပါ၀င္တဲ့ ဖက္ဒရယ္မူႀကီးတစ္ခုျဖစ္ၿပီးမွ အဲဒီလို တုိင္းရင္းသားေတြအားလံုးရဲ့ အေကာင္းဆံုး
ဆုိတဲ့ အျမင္ေတြကိုစုစည္းၿပီးမွ ျပန္လုပ္မယ့္ဖက္ဒရယ္မူကသာ ခုလက္ရွိ စနစ္ေရာ၊ အေနအထားနဲ႔ေရာ အလုိက္
ညီဆံုးျဖစ္လိမ့္မယ္။
ဗုိလ္မွဴးႀကီးတုိက္ဂါး
KNU/KNLA(PC)အထူးဗ်ဴဟာမွဴး
ခုသမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေအာက္ေျခပိုင္း ၀န္ထမ္းေတြထဲမွာ အဲဒီ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဖ်က္စီးေနတဲ့သူေတြရွိတယ္။ တိုက္႐ိုက္အားျဖင့္ ဖ်က္ဆီးေနတယ္လုိ႔ ဆုိလိုတာမဟုတ္ဘူး။
အဲဒီ ေအာက္ေျခ၀န္ထမ္းတခ်ိဳ႕ရဲ႕ တုိင္းရင္းသားေတြအေပၚ ဆက္ဆံမႈနဲ႔ သေဘာထားေတြ၊ အျပဳအမႈေတြက ၿငိမ္း
ခ်မ္းေရးဆုိတာကို သြားေနတဲ့ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာကို ပ်က္စီးရာပ်က္စီးေၾကာင္း သေဘာမ်ိဳးသက္ေရာက္
ေနတယ္။
အမွန္တကယ္ဆုိရင္ အေပၚပိုင္းက လူႀကီးေတြ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလုပ္ေနခ်ိန္မွာ ေအာက္ေျခပိုင္းက ၀န္ထမ္း
ေတြကိုလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာကို ခ်စ္တတ္ေအာင္ ျမတ္ႏုိးတက္ေအာင္နဲ႔ တကယ့္ အစစ္အမွန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို
သြားခ်င္ရင္ ဒီလိုတင္းမာတာေတြ၊ ဆုိး၀ါးတဲ့အျပဳအမူေတြ မရွိေစဖို႔ ေသေသခ်ာခ်ာ သင္ေပးဖို႔လိုမယ္ထင္တယ္။
